Hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Hạ thân nhiệt là một trong những bệnh nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh, bệnh này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Do đó, việc hiểu rõ về bệnh hạ thân nhiệt là cần thiết để phòng ngừa và điều trị kịp thời cho trẻ sơ sinh. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về bệnh hạ thân nhiệt, từ nguyên nhân, triệu chứng, đường lây truyền, đối tượng nguy cơ đến các biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh.

Tổng quan bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Hạ thân nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể dưới 36,5°C ở trẻ sơ sinh. Bệnh này thường xảy ra khi trẻ bị thiếu nhiệt, không được giữ ấm hoặc bị tiếp xúc với nhiệt độ thấp quá lâu. Hạ thân nhiệt có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như suy hô hấp, viêm phổi, viêm màng não và thậm chí dẫn đến tử vong. Do đó, việc phòng ngừa và điều trị kịp thời bệnh hạ thân nhiệt là rất quan trọng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh.

Nguyên nhân bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh có nhiều nguyên nhân khác nhau, gồm:

Mất nhiệt do môi trường lạnh: Trẻ sơ sinh còn khó điều chỉnh nhiệt độ cơ thể một cách hiệu quả như người lớn. Khi tiếp xúc với môi trường lạnh quá lớn, trẻ có thể mất nhiệt nhanh chóng. Một số tình huống có thể gây mất nhiệt bao gồm phơi nhiễm trực tiếp vào không khí lạnh, không được mặc đủ quần áo ấm hoặc không được bảo vệ đủ trong môi trường có nhiệt độ thấp.
Thiếu hệ thống giữ nhiệt: Trẻ sơ sinh chưa phát triển đầy đủ hệ thống điều chỉnh nhiệt độ cơ thể như chức năng tạo ra nhiệt từ hoạt động cơ bản. Điều này làm cho trẻ sơ sinh dễ bị mất nhiệt hơn so với người lớn.
Sự suy yếu của hệ thống cung cấp nhiệt: Một số trẻ sơ sinh có thể mắc các bệnh lý hoặc điều kiện sức khỏe đặc biệt, dẫn đến suy yếu hệ thống cung cấp nhiệt. Ví dụ, trẻ sinh non hoặc trẻ sinh ra trong tình trạng suy dinh dưỡng có thể không có đủ chất béo dưới da để cung cấp nhiệt tự nhiên cho cơ thể.
Tiếp xúc với nhiệt độ cao và nguy hiểm: Mặc dù trẻ sơ sinh dễ bị mất nhiệt khi tiếp xúc với môi trường lạnh, nhưng cũng có thể xảy ra tình trạng ngược lại khi trẻ tiếp xúc với nhiệt độ cao quá mức. Việc để trẻ sơ sinh quá lâu trong môi trường có nhiệt độ cao, chẳng hạn như trong xe hơi đậu dưới ánh nắng mặt trời có thể dẫn đến hạ thân nhiệt.
Bệnh lý khác: Một số bệnh lý như nhiễm trùng, viêm phổi, suy tim và bệnh thận có thể gây ra sự giảm nhiệt độ cơ thể ở trẻ sơ sinh.

Việc nhận biết và hiểu rõ các nguyên nhân góp phần quan trọng vào việc phòng ngừa và điều trị bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh. Bằng cách đảm bảo môi trường ấm áp và giữ nhiệt cho trẻ, ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh này và bảo vệ sức khỏe của trẻ sơ sinh.

Xem thêm: Lúc nào là thời điểm huyết áp cao nhất trong ngày?

Triệu chứng bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Dấu hiệu của hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh có thể bao gồm:

Da lạnh: Da của trẻ có thể trở nên lạnh khi chạm vào. Điều này cho thấy rằng cơ thể của trẻ không đủ nhiệt để duy trì nhiệt độ bình thường.
Màu da xanh tái: Trẻ sơ sinh có thể có màu da xanh tái, đặc biệt ở các vùng môi, mũi và ngón tay. Đây là một dấu hiệu cảnh báo rằng trẻ có thể đang mất nhiệt độ cơ thể.
Thay đổi hành vi: Trẻ trở nên mệt mỏi, yếu đuối và ít hoạt động hơn. Bé có thể không phản ứng đúng cách với các kích thích ngoại vi và có thể có sự giảm bớt hoạt động chân tay.
Giảm tần số hoặc hô hấp kém đi: Hạ thân nhiệt có thể ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp của trẻ, dẫn đến thở dốc, thở nhẹ hơn hoặc khó thở.
Suy giảm năng lượng: Bị hạ thân nhiệt có thể khiến trẻ sơ sinh trở nên mất năng lượng và ít khả năng hút sữa hoặc ăn. Điều này có thể dẫn đến giảm cân nhanh chóng hoặc không tăng cân đúng mức.
Run rẩy: Có biểu hiện run rẩy hoặc co cứng các cơ khi bị mất nhiệt độ cơ thể. Đây là cơ chế tự bảo vệ của cơ thể nhằm tạo nhiệt độ nhanh hơn.

Biến chứng của hạ thân nhiệt ở trẻ

Nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời, hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

Viêm phổi: Trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt dễ mắc viêm phổi do môi trường lạnh hoặc hít thở không đúng cách. Viêm phổi có thể gây khó thở, suy hô hấp và làm suy yếu hệ thống miễn dịch của trẻ.
Viêm màng não: Mất nhiệt độ cơ thể kéo dài có thể gây ra viêm màng não ở trẻ sơ sinh. Đây là một biến chứng nguy hiểm và có thể gây ra tình trạng sưng não, sốt cao và tổn thương não vĩnh viễn.
Suy tim: Hạ thân nhiệt ảnh hưởng đến hệ thống tim mạch của trẻ, có thể dẫn đến suy tim và khó thở.
Tử vong: Trong trường hợp nghiêm trọng, nếu không điều trị kịp thời và hiệu quả, hạ thân nhiệt có thể gây tử vong cho trẻ sơ sinh.

Đường lây truyền bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Bệnh hạ thân nhiệt không phải là bệnh truyền nhiễm từ người sang người, mà là do sự mất cân bằng giữa sản xuất và tổn hao nhiệt của cơ thể. Tuy nhiên, môi trường xung quanh có thể ảnh hưởng đến quá trình này. Nhiệt độ môi trường quá cao, độ ẩm không phù hợp, ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh. Ngoài ra, việc sử dụng quá nhiều chăn, áo ấm cho trẻ cũng có thể góp phần tạo ra môi trường nhiệt độ ẩm ướt, dẫn đến mất thân nhiệt.

Xem thêm: Bệnh đái tháo đường và cao huyết áp: Tìm hiểu mối liên hệ và cách phòng ngừa

Đối tượng nguy cơ bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc bệnh hạ thân nhiệt do cơ thể chưa được hoàn thiện và chức năng giữ ấm cơ thể chưa đủ mạnh. Các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh bao gồm:

Sinh non hoặc có cân nặng thấp: Trẻ sinh non hoặc có cân nặng thấp hơn bình thường có thể không đủ mỡ dưới da để giữ ấm cơ thể.
Sinh vào mùa đông: Trẻ sinh vào mùa đông hay trong những ngày lạnh có nguy cơ mắc bệnh hạ thân nhiệt cao hơn.
Trẻ được nuôi trong môi trường lạnh: Trẻ được nuôi trong môi trường lạnh hoặc không đủ ấm cũng có nguy cơ cao mắc bệnh hạ thân nhiệt.
Trẻ bị bệnh: Trẻ bị bệnh, đặc biệt là các bệnh đường hô hấp, có thể làm giảm khả năng giữ nhiệt của cơ thể, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh hạ thân nhiệt.
Sử dụng quá nhiều áo ấm: Sử dụng quá nhiều áo ấm cho trẻ cũng có thể gây mất cân bằng nhiệt độ và tạo ra môi trường ẩm ướt, tăng nguy cơ mắc bệnh hạ thân nhiệt.

Phòng ngừa bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Phòng ngừa bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tránh các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hạ thân nhiệt:

Đảm bảo môi trường ấm áp: Hãy đảm bảo rằng môi trường sống của trẻ sơ sinh luôn ấm áp. Sử dụng áo ấm, chăn mền và nền giường cách nhiệt để giữ cho trẻ luôn ấm.
Tránh đưa trẻ ra khỏi môi trường ấm áp: Khi đưa trẻ ra khỏi nhà hoặc đi du lịch, hãy đảm bảo rằng trẻ được mặc đồ ấm và che chắn để tránh mất nhiệt đột ngột.
Kiểm tra nhiệt độ phòng: Đảm bảo rằng nhiệt độ phòng ngủ của trẻ sơ sinh là ổn định và đủ ấm, khoảng 24-26 độ Celsius.
Tránh sử dụng quá nhiều áo ấm: Hãy cân nhắc khi mặc quần áo cho trẻ, tránh sử dụng quá nhiều áo ấm để tránh gây mồ hôi và mất cân bằng nhiệt độ cơ thể.
Kiểm tra tình trạng nhiệt của trẻ: Thường xuyên kiểm tra nhiệt độ cơ thể của trẻ bằng cách đo nhiệt độ hậu môn hoặc nhiệt độ dưới cánh tay.
Tạo một môi trường ngủ an toàn: Đặt trẻ ngủ trên một chiếu cách nhiệt và không để trẻ ngủ cùng với người lớn, vật nuôi hoặc đồ chơi quá lớn có thể gây áp lực lên trẻ.
Nuôi dưỡng trẻ đầy đủ: Nuôi dưỡng trẻ sơ sinh bằng cách cho trẻ ăn đủ, thường xuyên và đúng cách để tăng cường hệ thống miễn dịch và khả năng giữ nhiệt của cơ thể.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Việc chẩn đoán bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh thường dựa trên các triệu chứng và dấu hiệu. Dưới đây là một số biện pháp chẩn đoán thông thường:

Đo nhiệt độ cơ thể: Đo nhiệt độ cơ thể của trẻ bằng nhiệt kế hậu môn hoặc nhiệt kế dưới cánh tay. Nhiệt độ thấp hơn mức bình thường (dưới 36 độ Celsius) có thể là dấu hiệu của hạ thân nhiệt.
Kiểm tra da và môi trường sống: Xem xét da của trẻ để tìm hiểu về các dấu hiệu của hạ thân nhiệt, chẳng hạn như da có màu xanh hoặc tái nhợt. Kiểm tra môi trường sống của trẻ để đánh giá môi trường nhiệt độ và độ ẩm.
Xét nghiệm máu: Trong trường hợp nghi ngờ nặng về hạ thân nhiệt, có thể yêu cầu xét nghiệm máu để đánh giá các chỉ số như nồng độ glucose, điện giải và chức năng gan.
Các xét nghiệm bổ sung: Trong một số trường hợp, các xét nghiệm bổ sung như x-ray ngực, siêu âm hoặc xét nghiệm vi khuẩn có thể được thực hiện để loại trừ hoặc xác định các biến chứng liên quan đến hạ thân nhiệt.

Xem thêm: Dấu hiệu đột quỵ ở nữ - Nguy cơ và cách phòng ngừa

Các biện pháp điều trị bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Các biện pháp điều trị cho trẻ sơ sinh bị hạ thân nhiệt phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tuổi của trẻ. Điều trị sớm và hiệu quả là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến hạ thân nhiệt. Sau đây là một số phương pháp điều trị thông thường:

Làm ấm cơ thể: Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho hạ thân nhiệt là làm nóng cơ thể của trẻ. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các thiết bị làm ấm chuyên dụng hoặc đưa trẻ vào một môi trường nhiệt độ ấm.
Sử dụng dụng cụ hỗ trợ hô hấp: Đối với những trường hợp nặng, trẻ có thể cần được hỗ trợ hô hấp bằng máy thở hoặc dụng cụ hỗ trợ hô hấp khác.
Điều trị các biến chứng: Trong một số trường hợp, trẻ có thể phải được điều trị các biến chứng liên quan đến hạ thân nhiệt như viêm phổi, suy tim, đột quỵ và thiếu oxy trong máu.

Hạ thân nhiệt là một bệnh nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non. Tuy nhiên, với việc chẩn đoán và điều trị kịp thời, hầu hết các trường hợp hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh có thể được khắc phục. Để ngăn ngừa hạ thân nhiệt, bố mẹ cần chú ý đến môi trường sống và đảm bảo cho trẻ được giữ ấm. Việc đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế sớm cũng rất quan trọng để phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe của trẻ. Bằng cách nâng cao nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe và tránh được bệnh hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh.

Hy vọng những thông tin mà Microlife chia sẻ bên trên sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức. Nếu còn điều gì thắc mắc hãy nhanh tay gọi đến số (028) 22 600 006 – 0972 597 600 của Công ty Cổ phần Thiết bị Y Sinh (BIOMEQ) để được tư vấn một cách tốt nhất.