Hạ huyết áp tư thế đứng là gì? Các cách chẩn đoán và điều trị hiệu quả hiện nay

Hạ huyết áp tư thế đứng là một tình trạng khá phổ biến hiện nay. Tuy nhiên, bạn đã biết nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách chẩn đoán và biện pháp điều trị của căn bệnh này chưa? Trong bài viết dưới đây, Microlife sẽ giải đáp cho bạn tất cả những điều này. 

1. Hạ huyết áp tư thế đứng là gì? 

Hạ huyết áp tư thế đứng hay còn được gọi là hạ huyết áp tư thế sẽ xảy ra khi chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng. Bình thường thì tư thế đứng sẽ làm tăng nhẹ huyết áp tâm trương và giảm nhẹ huyết áp tâm thu so với tư thế nằm. Do đó, Hạ huyết áp tư thế được định nghĩa là huyết áp tâm thu giảm trên 20mmHg và huyết áp tâm trương giảm trên 10mmHg khi thay đổi từ nằm sang tư thế đứng trong vòng 3 phút.

2. Nguyên nhân của bệnh hạ huyết áp tư thế đứng

Hạ huyết áp tư thế đứng có thể là một tình trạng tạm thời hoặc là một tình trạng xảy ra liên tục theo thời gian (mãn tính). Dưới đây là các yếu tố nguy cơ có thể là nguyên nhân gây ra hạ huyết áp tư thế. 

Mất nước 

Các tình trạng như: sốt, nôn ói, không uống đủ nước, tiêu chảy nặng và tập luyện vất vả,… đều có thể dẫn đến hạ huyết áp tư thế do nguy cơ mất nước. Tình trạng mất nước gây ra cơ thể yếu, chóng mặt và mệt mỏi, do đó nếu bệnh nhân duy trì tư thế đứng lâu có thể bị dẫn đến tình trạng hạ huyết áp tư thế đứng. 

Vấn đề về tim 

Mắc các bệnh về tim mạch là yếu tố nguy cơ dẫn đến hạ huyết áp tư thế đứng. Các bệnh về tim mạch như huyết áp thấp, nhịp tim chậm, suy tim,…cũng có nguy cơ gây ra hạ huyết áp tư thế. 

Bị rối loạn hệ thống thần kinh 

Một số căn bệnh như bệnh Parkinson, nhiều hệ thống treo (hội chứng Shy-Drager) hay amyloidosis, có thể phá vỡ hệ thống quy định huyết áp bình thường của cơ thể người. 

Bệnh tiểu đường 

Tiểu đường là căn bệnh có thể gây ra bệnh hạ huyết áp tư thế khi đứng, do bệnh tiểu đường có thể làm gián đoạn hoạt động của các dây thần kinh gửi tín hiệu điều hòa huyết áp.

3. Triệu chứng của căn bệnh hạ huyết áp tư thế đứng

Dưới đây là một số triệu chứng của bệnh hạ huyết áp tư thế đứng, các bạn có thể tham khảo để chủ động hơn về căn bệnh này. 

+ Tình trạng hoa mắt, chóng mặt khi đứng dậy sau khi nằm và thường kéo dài một vài phút.

+ Cảm thấy choáng váng khi bạn thay đổi tư thế.

+ Nhìn mờ

+ Có thể ngất

4. Những đối tượng có nguy cơ bị Hạ huyết áp tư thế đứng

Hạ huyết áp tư thế đứng xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau. Trong đó, dưới đây là các đối tượng có nguy cơ bị hạ huyết áp tư thế đứng: 

+ Tuổi cao: hạ huyết áp tư thế thường xảy ra phổ biến hơn ở những người có độ tuổi trên 65. Lúc này các receptor nhận cảm điều chỉnh huyết áp có thể phản xạ chậm hơn khi kết hợp với sự suy giảm chức năng tim.

+ Nhiệt độ cao: khi hoạt động trong môi trường nóng, nhiệt độ cao sẽ gây mất nước nhiều, khi không bù đủ nước có thể làm hạ huyết áp tư thế.

+ Nằm tại giường với thời gian dài

+ Phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai

+ Khi uống rượu nhiều

+ Sử dụng các loại thuốc để hạ huyết áp

+ Bệnh đái tháo đường lâu năm

5. Cách để phòng ngừa bệnh hạ huyết áp tư thế đứng

Để hạn chế tình trạng hạ huyết áp tư thế xảy ra, chúng ta có thể phòng ngừa bằng những cách sau đây: 

+ Bù đủ nước và đủ dịch khi có tình trạng mất nước như: nôn nhiều hay bị tiêu chảy.

+ Đảm bảo điều kiện lao động phù hợp khi làm việc trong những môi trường có nhiệt độ cao.

+ Hạn chế uống nhiều rượu

+ Thay đổi tư thế từ từ, tránh đột ngột khi bạn đã nằm lâu tại giường nhất là đối với người già.

+ Kiểm soát lượng đường máu

6. Các biện pháp để chẩn đoán bệnh Hạ huyết áp tư thế đứng 

Chẩn đoán bệnh hạ huyết áp tư thế sẽ không quá phức tạp. Chủ yếu dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và thực hiện đo huyết áp.

+ Đo huyết áp với tư thế đứng: huyết áp tâm thu giảm trên 20mmHg hay huyết áp tâm trương giảm trên 10 mmHg.

+ Xét nghiệm máu: đường máu, HbA1C để chẩn đoán bệnh đái tháo đường, các hormone nội tiết như cortisol, FT4 và TSH. Xét nghiệm công thức máu để tìm sự cô đặc máu của mất thể tích tuần hoàn.00

+ Khai thác tiền sử dụng các thuốc hạ huyết áp của bệnh nhân 

+ Nghiệm pháp bàn nghiêng: biện pháp này để đánh giá chức năng của hệ giao cảm, phó giao cảm thông qua các phản xạ khi thực hiện thay đổi tư thế.

+ Điện tâm đồ: để phát hiện các rối loạn nhịp nhanh, nhịp chậm là các nguyên nhân gây ra hạ huyết áp tư thế.

+ Siêu âm doppler tim: để phát hiện các bệnh tim như hẹp van động mạch chủ, viêm màng ngoài tim co thắt, suy tim hay dấu hiệu của nhồi máu cơ tim…

7. Các biện pháp để điều trị bệnh Hạ huyết áp tư thế đứng 

Điều trị bệnh hạ huyết áp tư thế sẽ tùy thuộc vào các nguyên nhân gây ra. Do đó, tùy vào từng nguyên nhân mà có thể điều trị bằng cách dùng thuốc hoặc không dùng thuốc

Các biện pháp không dùng thuốc

+ Thực hiện thay đổi tư thế một cách từ từ

+ Tránh nằm quá lâu

+ Giảm, ngừng hoặc chuyển đổi các thuốc hạ huyết áp

+ Có thể tăng lượng muối trong khẩu phần ăn của mình

+ Đeo tất áp lực nếu bạn bị suy tĩnh mạch ngoại biên

Các thuốc điều trị

+ Fludrocortison: đây là một loại corticoid có tác dụng giữ muối, giữ nước và tăng thể tích tuần hoàn để có thể làm tăng huyết áp tuy nhiên cũng có thể gây phù hoặc gây suy tim sung huyết.

+ Midodrine: thuốc này thuộc nhóm đồng vận thụ thể alpha giao cảm, làm co mạch để dẫn tới làm tăng huyết áp. Không dùng thuốc trong các trường hợp suy tim nặng, suy thận cấp, nhiễm độc giáp hay u tủy thượng thận.

+ Dihydroxyphenyl Serine (DOPS): là tiền chất của noradrenalin, tác dụng phụ của thuốc ít. Đây là thuốc có triển vọng trong điều trị bệnh hạ huyết áp tư thế.

+ Octreotide: là đồng phân của somatostatin, tác dụng ức chế một số peptid tiêu hóa có tác dụng giãn mạch. Có thể gây buồn nôn hay đau bụng.

+ Các loại thuốc khác còn cần được nghiên cứu vì chưa có nhiều bằng chứng như: Yohimbine, indomethacin, desmopressin, erythropoietin,…

Trên đây, là những chia sẻ của chúng tôi về bệnh hạ huyết áp tư thế đứng. Việc nắm được kiến thức sẽ giúp bạn chủ động hơn khi gặp phải tình trạng này. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bài viết hoặc đang tìm mua các thiết bị y tế tại nhà thì có thể liên hệ với Công ty cổ phần thiết bị Y Sinh, qua số hotline (028) 22 600 006 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.